تاريخ دقيق اين رويداد مهم به درستي روشن نيست ، زيرا سبب و روند اين تغيير هنوز در پردة ابهام است . اما آنچه كه در آن نميتوان ترديد كرد ، ارتباط عميق موسيقي دستگاهي با موسيقي مقامي است و بر اين اساس ، شايد بتوان گفت كه موسيقي دستگاهي تدوين جديدي از موسيقي مقامي است و در اين تدوين ، همة محورهاي فرهنگي از قبيل صوت ، فواصل ، وزن ، گردش نغمات و تزيين به خوبي محفوظ ماندهاند .
همانطور كه گذشت ، تاريخ دقيق اين تغيير به درستي روشن نيست ، اما بر اساس پارهاي پژوهشها ، ميتوان اين اتفاق را در فاصلة سدة دوازدهم تا چهاردهم ق . دانست ، يعني تاريخ تأليف بُحور الألحان اثر فرصت شيرازي ، نخستين كتابي كه از موسيقي دستگاهي سخن به ميان آورد ( 17ـ19م ) .
|